GÜL TÜKENDİ BEN TÜKENDİM
Arıldım duruldum gayrı
Cihana darıldım gayrı
Yol tükendi ben tükendim”
Yukarıdaki dizelerle halkın sevgisini
kazanan, ancak İstanbul-Büyükçekmece yakınlarında 2011 yılının 11 Ocak’ında, sabahın
erken bir saatinde Atatürk Havalimanı’na giderken, kendi kullandığı
otomobiliyle “ölüm virajı” olarak bilinen yolda kaza yaparak, genç yaşta (42) yaşamını
yitiren halk müziği sanatçısı “Kıvırcık
Ali” lakaplı Ali Özütemiz’in 11.
ölüm yıl dönümü bugün...
1999 yılında çıkardığı ilk solo albümü “Gül Tükendi Ben Tükendim” albümüyle hak ettiği şöhreti yakalayan ve gençliğinde saçları kıvır kıvır olması nedeniyle “Kıvırcık Ali’ lakabını alan Ali Özütemiz, kimilerine göre bağlama ustası, kimilerine göre arabeskçi, kimilerine göre de yanık sesiyle buram buram Anadolu kokusunu Türkiye’ye hatta dünyaya yayan gerçek bir halk müziği sanatçısı..
Kalan Müzik’in sahibi (Ki onu da
maalesef 2021 yılının 2 Haziran’ın da Bodrum’da geçirdiği bir kalp krizi sonucu
kaybettik) Hasan Saltık’ın
“Tarkan’dan sonra korsanı en çok yapılan kişi” dediği Ali Özütemiz, 1968
yılının 11 Ekim’inde Tokat’ın Turhal ilçesinin Erenli Köyü’nde doğdu.
Dokuz
kardeşin en küçüğü olarak dünyaya gelen Ali Özütemiz’in ilk şansızlığı
doğumundan 37 gün önce babasının ölümüyle başladı. Aynı adı taşıdığı babası da geçirdiği
bir motosiklet kazası sonucu yaşamını yitirdi.
Ali Özütemiz, köyünde ilkokulu bitirdi, ancak fakirlik sonucu eğitimine devam edemedi. Çobanlık yaptı. Her Alevi çocuğu gibi, köyde cem törenlerine katıldı, Alevi dedelerinin sazının tellerine dokunuşunu hayranlıkla izledi; sözlerini dinledi. Görmediği babası da (Âşık Ali) âşıklık geleneğini sürdürenlerdendi. Bağlama çalmaya heves etti.. Bağlama çalmayı köyün ozanı Mahmut Kaya, köy dedesi Sadık Körpeci ve ilkokul öğretmeni Fevzi Küpeli’den öğrendi. Öğrendiklerini cem törenlerinde, köy düğünlerinde sergiledi…
İSTANBUL’A
GİDİŞ
1983 yılında büyük ağabeylerinden Sadık’ın İstanbul’a götürmesiyle burada hayatı değişmeye başladı. Önce Kasımpaşa’da bulunan bir saz evinde (Güngör Saz ve Yapımevi) çıraklık yaparak iş hayatına atıldı.
Ali
Özütemiz, zaman buldukça çok keyif aldığı ve memleketinden getirdiği babasının bağlaması
ile de hasbıhal etti. Sesi yanıktı ve güzeldi. Her Anadolu çocuğu gibi asıl
merakı, amacı etkilendiği ve örnek aldığı sanatçılar olan Musa Eroğlu, Muhlis
Akarsu, Ali Ekber Çiçek, Aşık Mahzunu Şerif, Arif Sağ, Belkıs Akkale ve Sabahat
Akkiraz gibi ünlü tanınmış olmak ve topluma bir şeyler vermekti.
Üç
ay kadar Arif Sağ Müzik Okulu’nda (ASM) solfej dersleri aldı. Parasızlık
yüzünden buradaki eğitimini bırakmak zorunda kaldı. Tepebaşı Gazinosu’nda Bahar
Plak tarafından düzenlenen bir ses yarışmasında “Aşıklama” dalında birinci
oldu. Yine parasızlık, yoksulluk peşini bırakmadı. Konfeksiyon atölyelerinde
çalışmaya başladı.
Hafta sonları eş, dost ve akraba
düğünlerinde, akşamları da iş çıkışı gazinolarda, 90’lı yıllara damgasını vuran
“Türkü Barlar”da kendince çalıp söylemeye başladı. Çaldığı bağlama ve söylediği
yanık türküler kısa zamanda İstanbullu türkü severlerin dikkatini çekti, beğenisini
kazandı.
Çocukluğunda
ve gençliğinde saçları kıvır kıvırdı Ali’nin… Saçlarının kıvır kıvır olmasından
dolayı hem kendisi hem de sevenleri “Kıvırcık Ali” lakabını uygun buldu. Sonraki
yıllarda başında saç kalmasa da Ali Özütemiz, artık bu lakapla anıldı.
1988 yılına gelindiğinde Kıvırcık Ali daha
20 yaşındayken akrabası Şadıman Baş
ile evlendi. 1990-91 yılları arasında askerliğini yaptı. Beşer yıl arayla oğlu Eren ile kızı Ecem Gül dünyaya geldi. 1995’te İbrahim Akkaya ve Mustafa Yılmaz ile
“Gurup Turnalar”ı kurdu ve
“Türkülerden Türkülere Yol Eyledik” adlı ilk albümlerini 1996’da Devsan
Kasetçilik etiketiyle çıkardılar ve böylece profesyonelliğe ilk adımını atmış
oldu. Albümde “Bu yıl benim yeşil bağım kurudu”, “Ordunun dereleri” ve
“Güzelliğin on para etmez” gibi eserleri yorumladılar. 1997 yılında gruba
Çiğdem Çiftçi de katıldı. 1998’de “Türküler Kimliğimiz” adlı albümleri yayımlandı.
Kıvırcık Ali, 1994-98 yılları arasında
zor koşullar altında besteleri kendisine ait üç albüm yaptı, ama maddi
olanaksızlık yüzünden bu albümleri piyasaya süremedi.
1999 yılında prodüktör olan kirvesi
İbrahim Yılmaz’ın desteğiyle ilk solo albümü olan “Gül Tükendi Ben Tükendim”i İber Müzik’ten çıkardı. 2000 yılında “Isırgan Otu”nu, 2003’te Arzu Şahin’le ortak çalışması olan
“Düet” albümü yayımlandı. Artık albümleri halk müziği kategorisinde en çok
satanlar listesine giriyordu.
Bu albümlerle Kıvırcık Ali’nin şöhreti tüm Türkiye’de yayıldı. Ünü Türkiye ile kalmadı, yurt dışında da yayılmaya başladı. Avrupa ülkeleri, Kanada ve Avusturalya’da üst üste davetler, konser teklifleri almaya başladı. Hatta bir Almanya seyahati öncesi konsolosluğun vize veremeyeceğini söylemesi üzerine, bu ülkede yaşayan yurttaşlar, konsolosluğu telefon yağmuruna boğarlar. Bu yoğun telefon trafiği üzerine konsolosluk, vize sorununu çözer…
“Bu
durumu gözlerimle görmesem popülerliğine zor inanırdım. Ufak tefek küçük bir
adam.. Bir de ‘Siz kimsiniz?’ diye sorduğumda; ‘Doğum tarihimden mi başlayayım’
diye cevap vermese ve sürekli canım ablam demese…”
Sarıbaş’ın ilk sorusu; “İn misiniz, cin
misiniz bir Kıvırcık Ali’dir gidiyor. Siz kimsiniz?”.
Bu soruya Kıvırcık Ali; “İnden sonra
söylediğiniz cin benim. Dedemin lakabı Cin Ali’ydi. Ben de ona benzediğim için
bana da Cin Ali diyorlardı. Ben şimdi konuyu direkt doğum tarihimden mi
başlasam?” der.
Şermin Sarıbaş, “O kadar geri gitmesek!”
diyince de başlar anlatmaya:
“1968’de Tokat’ta doğdum. Hemen hemen her
köylüde bir saz olurdu. Ben de öyle uğraşa uğraşa saz çalmayı öğrendim.
Askerden döndükten sonra kendimi İstanbul’a attım. O zamanlar saçlarım
kıvırcık olduğu için Kıvırcık Ali
dediler ama şimdi gördüğünüz gibi tarama özürlüyüm.”
“Hâlâ böyle komik olmuyor mu?” sorusuna
hazır cevap olan Kıvırcık Ali; Saç ektirmeyi düşündüm ama kıvırcık saç
bulamıyorum ki… Konserlerde saç ektireyim mi diye soruyorum, ‘Hayır’ diye
bağırıyorlar. E, işime geliyor valla” diyecek kadar da dalgacı…
Kıvırcık Ali, Toronto’dan memleketin ücra köşelerine kadar her yerde konser vermişsiniz. Nedir kerametiniz? Nedir bu popülerlik?” sorusuna “Toronto’ya da, Avusturalya’ya da gittim. Benim ünüm daha ziyade kulaktan kulağa duyuldu” diyor.
“UNKAPANI’NDA ÇOK YATIP KALKTIM”
Kendi alanında bu popülerliğin tahmin
ettiğinin daha da fazlasında olduğunu vurgulayan Kıvırcık Ali, kanaatkâr
olduğunu ve asıl amacının iyi türkü söylemek olduğunu da vurguluyor.
“Kaç yıldır İstanbul’dasınız? Şarkıcılığa
başlamak için Unkapanı’dan yatıp kalkanlardan mıydınız?” sorusuna Kıvırcık Ali,
şöyle yanıt veriyor:
“Çok yattım kalktım. 20 yıl önce
İstanbul’a geldim ve Unkapanı’nın her taşını ezbere bilirim. O dönemde bar,
pavyon, düğün salonu, restoran her yerde çalıştım. Bir ses yarışması
yapılmıştı. Aşıklama dalında birinci olmuştum, ama sonra onlardan da bir ses
çıkmadı.”
Kıvırcık Ali, albümlerinde en az 10 parçanın müziğinin kendisine ait olduğunu, Sibel Can’a birkaç beste verdiğini ifade ediyor. Bir başka soru üzerine dinleyenlerinin ise; “Sağcısı, solcusu, rock’çısı herkes dinliyor. Taksim’de bir rock barın yanındaki türkü barda çıkıyordum. Yandaki yerden çıkanlar gelip beni dinliyorlardı. ‘Biz türkü dinlemezdik, ne güzel söylüyorsun’ diyorlardı! diye yanıt veriyor.
“KİMSE HOCAM OLMADI”
Şermin Sarıbaş’ın bir başka sorusu
üzerine iki albüm çıkardığını, ilk albümünün “Gül Tükendi Ben Tükendim”, ikinci albümünün ise “Isırgan Otu” olduğunu belirtiyor, “Ders
aldığınız tanınmış hocalar var mı?” sorusuna ise şu yanıtı veriyor:
“Kimse hocam olmadı. Müzik konusunda bir
dershaneye gittim ama aidatımı ödeyemeyince atıldım. Ama yol göstericilerim,
manevi destekçilerim oldu; Musa Eroğlu, Sebahat Akkiraz. Onlar bana nasıl biri
olmam, nasıl davranmam gerektiğini öğrettiler.”
Özcan Deniz, İbrahim Tatlıses, Mahsun Kırmızıgül’ün olduğu gibi sizin de kadın hayranlarınız var mı? Hani sahneye külot fırlatanlardan!” şeklindeki soruya ise Kıvırcık Ali; “Yok be, benimkiler utangaç, gül atıyorlar. En fazla öpücük gönderiyorlar” cevabının ardından “Bu kadar konser, popülerlik size yol, su, elektrik olarak geri dönüyor mu? Yani paralı, zengin biri misiniz?” sorusuna, “Zengin değilim. Birkaç yeğenimi okutacak ve bana babalık eden birine ev yaptıracak kadar para kazandım o kadar” diyor Kıvırcık Ali.
“Teamülleri
bozmayıp, parayı bulduğunuz ilk an eşinizi boşamışsınız ama…” şeklindeki imalı
soruya Kıvırcık Ali, şöyle diyor:
“Valla öyle değil. Aşamadığımız sorunlar
vardı, ben biraz ünlenmeye başlayınca da sorunlar arttı.”
Kıvırcık Ali, Alevi kültürünü
arabeskleştirdiği yönündeki eleştiriler üzerine, türküleri bağırarak söylemeyi
sevdiğini söyler.
Kıvırcık Ali’nin 2006 ve 2008’de de
sırasıyla “Üçüncü Gurbet”, “Geriye Dönün Seneler” ve “Hepimize Yeter Dünya” albümleri
yayımladı. Kıvırcık Ali artık bir fenomendi; bütün televizyon kanalları,
radyo kanalları peşine düştü. Hiçbir kanalın ve de radyonun davetini geri
çevirmedi.
Kıvırcık Ali, 22 Ocak 2010 tarihinde ise model ve sinema oyuncusu Aslı Güven’le ikinci evliliğini yaptı. 11 Ocak 2011 tarihinde öldüğünde eşi Aslı Güven üç haftalık hamileydi.
KIVIRCIK
ALİ’NİN ÖLÜMÜ
Kazanın yaşandığı virajda, uyarı
tabelasının bulunmadığı saptandı. Çatalca yönünden gelen araçlar, ünlü sanatçı
Özütemiz’in kaza yaptığı noktaya geldiğinde aniden viraja girmek zorunda
kalıyor. Ayrıca, kazanın olduğu noktada park halinde bir TIR dorsesi görülüyor.
Üzerinde “satılık” ilanı olan dorse, yasak olmasına rağmen yolun kenarında
duruyor. Ali Özütemiz’in çamurdan kayıp, dorsenin tekerleğine çarparak takla
attığı belirtiliyor.
Kazanın ardından Kıvırcık Ali’nin aracının görüntüsü ve yola dağılan müzik CD’leri kazanın şiddetini anlatır nitelikteydi. Sanatçının hurdaya dönen aracının hemen yanında daha önce vermiş olduğu bir konsere ait afiş de dikkatlerden kaçmadı.
CEMEVİNDE İZDİHAM
Bilirkişi,
yoldaki işaret ve levhaları eksik olduğu için Karayolları ile emniyet kemeri
takmayan Kıvırcık Ali’yi eşit oranda tali kusurlu buldu.
Kıvırcık
Ali için 12 Ocak 2001 Çarşamba günü kendisinin yaptırdığı Er Mahmut Dede
Cemevi’nde tören düzenlendi. Binlerce kişinin katıldığı ve izdihamın yaşandığı törende
cemevinin önüne büyük bir Kıvırcık Ali’nin posteri asıldı. Caddeler kalabalık
tarafından doldurulunca bazı vatandaşlar çevredeki binaların çatılarına çıktı.
Törende cenaze namazısını kıldıracak Alevi Dedesi güç anlar yaşadı. Devreye halk
müziği sanatçısı Arif Sağ girdi. Daha sonra Özütemiz için Alevi-Bektaşi
usulüyle tören düzenlendi ve helallik istendi. Cenaze Hadımköy Gülbahçe
Mezarlığı’na götürülürken, vatandaşlar tabutuna karanfiller attı. Aracın
arkasındaki kalabalık nedeniyle TEM Otoyolu Avcılar bağlantı yolu bir süre
trafiğe kapandı. Kıvırcık Ali, daha sonra toprağa verildi. Bu arada, oğlu Eren
Özütemiz, babasının kendisine emanet ettiği bağlamayı tören boyunca elinden hiç
bırakmadı.
Cenaze
törenine ailesinin yanında sanatçı arkadaşları Güler Duman, Emre Saltık, Tolga
ve Pınar (Aydınlar) Sağ, Erdal Erzincan, Ferhat Tunç, Muharrem Temiz, Hakkı
Bulut, Özcan Türe, Cengiz Özkan, Hüseyin Uğurlu, Suavi, Arif Sağ, Musa Eroğlu,
Belkıs Akkale, Onur Akın, Nuri Sesigüzel, Sabahat Akkiraz, Mustafa Özarslan,
Kubat, Ali Rıza Binboğa, Özlem Özdil, Aydın Öztürk, Ali Mahzuni, Arzu, Talip
Şahin, Celal Yarıcı, Ceylan gibi isimler katıldı.
Cenaze törenine Avcılar Belediye Başkanı Mustafa Değirmenci, Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi, DİSK eski genel başkanı Rıdvan Budak, Esenyurt eski belediye başkanı Gürbüz Çapan, CHP İstanbul İl Başkanı Nebil İlseven, DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, CHP İstanbul eski il başkanı Berhan Şimşek, CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen, Edip Akbayram, futbolcu Ümit Özat, Davut Güloğlu, İbrahim Tatlıses gibi isimler katıldı..
“BU ÜLKEYE ÖZGÜRLÜK GETİREMEDİK”
Tören öncesi, “Ali bizi bırakıp niye
gittin?” diyen Mehmet Sevigen, gözyaşları içinde, şunları ifade etti:
“Ali sana bir şey söyleyeceğim; bu ülkeye
daha demokrasiyi getiremedik. Özgürlüğü getiremedik. Ali, Alevilere özgürlüğü
getiremedik. Bu ülkede demokratik, laik cumhuriyeti savunanların boynu bükük..
Daha Türkiye’de göğsümüzü gere gere özgürlük türküleri söyleyemedik Ali.. Seni
çok seviyorum canım arkadaşım. Çok zamansız gittin.”
Kıvırcık Ali’nin menajeri Uğur Özayvaz,
Ali’nin Ankara TRT’de öğlen saat 13:00’te olan bir müzik programına katılmak
için evden sabah erkenden ayrıldığını ifade ederek, kazanın gizli buzlanmadan kaynaklandığını
ve aracın birkaç takla attığını söyledi.
Kazanın meydana geldiği yere yakın yerde bulunan ve kazayı gören otoparkın sahibi Cafer Gaffaroğlu ise patlama sesi gibi bir gürültü duyduğunu belirterek; “Dışarı baktığımda bir aracın takla attığını gördüm. Araçtaki sürücüye yöneldim, ama kendinde değildi. Otomobilden çıkarmaya ama sıkışmıştı. Sağlık ve itfaiye ekiplerine hemen haber verdim. İtfaiye ekipleri çıkardıktan sonra sağlık ekipleri yaralıya kalp masajı yaptı, ancak kurtaramadı” dedi.
DİLİ BAL DÖKEN OĞUL…
Tabutun başında uzun süre ağlayan Kıvırcık
Ali’nin annesi Güllü Özütemiz,
“Dilin bal dökerdi can oğlum” diye ağıt yakarken, ablası Fadime; “Kendi
çaldığıma kendim ağlamayınca beste yapamıyorum diyordun can kardeşim” diye
gözyaşları döktü. Kıvırcık Ali’nin Ankara’da 19 günlük asker olan oğlu Eren de babasının cenaze töreninde
hazır bulundu. Çok üzgün olan Eren’i ve kardeşi Ecem Gül’ü teselli etmek çok güç oldu.
“Onun acıklı sesi çok sevildi” diyen Arif Sağ, Kıvırcık Ali’nin kaybının
ardından şunları söyledi:
“Ani kaybı beni çok üzdü. Türkiye’de
müzik yapıp sürdürmek, çalıp söylemek ve sivrilmek zor.. Kıvırcık Ali, köyden
gelip kurtlar sofrasında yer bulmuştur ki bu hiç kolay değil. Şu an Türkiye’de menajerler
ve yatırımlarla sanatçılar oluşturuluyor. O, köyden bağlamasıyla gelip kendine
bir taht kurdu. Bu onun hem iyi niyeti, hem de yeteneğiyle gerçekleşti. Acıklı
sesi çok sevildi.”
Halk Müziği sanatçısı Musa Eroğlu, haberi duyduğunda
inanamadığını belirterek, “Şoke oldum. İçimiz sızlıyor. Dürüst, iyi kalpli
gerçek bir dosttu. Allah rahmet eylesin. Ailesine, sevenlerine sabır ve
başsağlığı diliyorum” dedi.
Emre
Saltık da, “O gece Ali’nin son albüm çalışması için buluşmuştuk. 20:00’ye
kadar repertvuar çalışmalarını tamamlamıştı. Günlerdir çağırıyordu, iyi ki
gitmişim. Meğer son görüşmemiz olacakmış. Buraya tırnaklarıyla kazıya kazıya
gelen çalışkan bir arkadaşımızdı. Olgunluk döneminde aramızdan ayrıldı.
Yüreğimizde yer alacak” demişti, ama kendisi de çok genç yaşta (11 Mart 2017
tarihinde 57 yaşında) o da geçirdiği kalp krizi sonucunda kaldırıldığı Büyükçekmece’deki
özel bir hastanede bu dünyadan göçtü gitti.
Ferhat
Tunç, Kıvırcık Ali için; “Ali bizim dostumuz, kardeşimiz, ailemizdi. Ali
çok alçak gönüllü, herkesin yardımına koşan ve başarılı bir insandı. Soyadı
gibi temiz bir insandı. Böyle bir ölümü hak etmedi. Sözün bittiği yerdeyiz.
Türkiye’nin başı sağ olsun” diyerek üzüntüsünü dile getirdi.
“Evladım gibiydi” diyen Edip Akbayram, şunları söyledi:
“Evladımı kaybetmiş gibiyim. Bana baba,
eşime de anne derdi. Beraber festivallere katıldık. Onun şarkılarını
seslendirdim. Müzisyenliğiyle, kuş gibi yüreğiyle, insanlığıyla pırıl pırıl bir
çocuktu. Ölümü çok erken oldu.”
TRT
Halk Müziği Korosu şeflerinden Zafer
Gündoğdu, Kıvırcık Ali’nin ölümünün erken bir ölüm olduğunu vurgulayarak;
“Çok sevdiğim bir insanı kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyorum. Adam gibi bir adamı
kaybettik. Ali’ye ölüm yakışmadı. Onu her zaman dostluk ve kardeşlik mesajlı
türküleriyle hatırlayacağız. Acımız büyük” diye konuştu.
Tolga
Sağ, Kıvırcık Ali’nin büyük bir sanatçı olduğunu, halk müziğini insanlara
sevdirdiğini söyledi. Sağ, ayrıca, kazanın çok tehlikeli bir yolda yaşandığını,
tehlikenin hâlâ devam ettiğini vurguladı.
Belkıs
Akkale ise “Çok sevdiğimiz bir kardeşimizdi. Müziğiyle, insanlığıyla,
hepimizin gönlünde yer eden bir sanatçıydı. Tansiyonum çok yüksek ama sürüne
sürüne de olsa gidip cenaze törenine katılacağım” dedi.
Kıvırcık Ali’nin yeni albümünü çıkaracak
olan İber Müzik’in sahibi İbrahim Yılmaz, üzgün olduğunu
belirterek, Ali ile en son “Perişan Halim” adlı türküsünü okuduğu sırada
görüştüklerini söyledi. Yılmaz, “TRT’ye gidiyordu. Albüm çalışmasını
yapıyorduk. ‘Perişan Halim’ adlı bir çalışmasını onaylamıştık. En son orada
görüştük. Repertuvarını seçmiştik. Çok üzgünüz” dedi.
Onur
Akın ise Kıvırcık Ali’nin kaybının müzik ve sanat adına büyük bir kayıp
olduğunu vurgulayarak, “En üretken ve kendi müzikal tarzını yaratmış
sanatçılardan biriydi. Müthiş bir sevgi yakaladı bu ülkede. Bu kalabalıktan
belli” diye konuştu.
Turhallılar Derneği Başkanı Rıza Adıgüzel de Kıvırcık Ali’nin çok
yardımsever bir insan olduğuna vurgu yaparak, şöyle dedi:
“Ali hayır işlerinde hep önde giderdi. Çocuklara burs dendiğinde hiç tereddüt etmeden koşardı. Birisinin hayrına bir program düzenlendiğinde hiçbir ücret talep etmezdi.”
ERDOĞAN VE KILIÇDAROĞLU’NDAN MESAJ
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel
Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Avcılar’daki
Er Mahmut Dede Cemevi’nde düzenlenen cenaze törenine katıldı. Özütemiz’in
çocuklarına, annesine ve eşi Aslı’ya başsağlığı diledi. Kılıçdaroğlu,
yayımladığı mesajında da Kıvırcık Ali’nin ölümünü büyük bir üzüntüyle
öğrendiğini belirterek, şöyle dedi:
“Türkülerden Türkülere Yol Eyleyin” Kıvırcık
Ali, ‘Geriye Dönün Seneler’, ‘Hepimize Yeter Dünya’ ve ‘Gül Tükendi Ben
Tükendim’ ile her türkü severin evine girdi. Türküleri dillerden dillere
dolaşacak olan Kıvırcık Ali’ye rahmet, Özütemiz ailesi ile türkü severlere
başsağlığı dilerim.”.
O dönem başbakan olan Recep Tayyip Erdoğan da şöyle bir mesaj
gönderdi. Mesajında şunları söyledi:
“Türk Halk Müziği sanatçısı Ali Özütemiz’in
geçirdiği bir trafik kazasında hayatını kaybetmesinden büyük üzüntü duydum. Merhum
Özütemiz, ozanlık geleneğimize yaptığı katkıları, özgün yorum ve besteleriyle
daima anılacaktır. Merhuma Allah’tan rahmet, ailesine, sanat dünyamıza başsağlığı
diliyorum.”
Cenaze törenine civar illerden ve
İstanbul’dan binlerce seveni katıldı. Cemevine sığmayan sanatçının yakınları ve
sevenleri gözyaşları döktü. Cemevine bir de “Bütün dostların burada sen
neredesin Alim?” diye yazan bir de pankart asıldı.
Hürriyet Gazetesi yazarı Ahmet Hakan, Kıvırcık Ali ile ilgili
Twitter’da ilginç saptamalar yaptı:
- Soyadı ‘Özütemiz’ imiş Kıvırcık Ali’nin..
Hakikaten öyleydi. Tertemizdi.
- Alevi idi… 28 Şubat’nın en karanlık
günlerinde bugün demokratım diye şişinenler, Kanal 7’nin kapısını çalmazken, o
Kanal 7’den çıkmazdı.
Ahmet Hakan, 13 Ocak 2011 tarihli Hürriyet
gazetesindeki köşesinde ise şunları yazdı:
“İşte yine ‘yanar içimiz, göynür özümüz’.
Çünkü gök ekin biçildi. Kıvırcık Ali genç yaşta öldü. O kıvırcık Ali ki…
Büyükşehirlerde köylerini özleyenlerin türküsünü söyledi. O kıvırcık Ali ki…
Şeref açken şerefsizin malı götürmesine kafayı taktı. Üstelik delikanlıydı da…
28 Şubat günlerinde bugünün nice demokratının yanına bile yaklaşamadığı Kanal
7’ye çıkıp sazını çaldı, türküsünü söyledi. Allah rahmet eylesin.”
Ahmet Hakan’a destek veren Haber 7 yazarı Dr.
Senai Demirci de; “Kıvırcık Ali’nin
delikanlılığına ben de şahidim. Kanal 7’de görünmekten İslamcıların bile
korktuğu dönemlerde o hiç korkmadı” dedi.
Yanık sesli Kıvırcık Ali, çalışmalarını duyurduğu www.kıvircik-ali.com adlı internet sitesinde, yeni albüm hazırlığında olduğunu duyurmuştu. Kıvırcık Ali, kendisine mesaj gönderen kanser hastası bir hayranına; “Hayat sürprizlerle dolu” diye yanıt vermişti.
HASAN SALTIK’IN SÖZLERİ
Kıvırcık
Ali’nin ölüm haberini alan sevenleri ve hayranları internet sitesine
üzüntülerini yazdı.
Kalan Müzik’in sahibi Hasan Saltık, Kıvırcık Ali ilgili
şunları söylüyor:
“Herkes adını görüyor, kimdir bilmiyor.
Büyük şirketlerin patronlarının önüne bandrol rakamları geldiğinde herkes en
üst sıralarda Kıvırcık Ali ismini görüyor ama kimse hakkında bir şey bilmiyor.
Tarkan’dan sonra korsanı en çok yapılan kişi o. Tuhaf bir dinleyici kitlesi
var, popülaritesi inanılmaz, sağcısı da solcusu da onu dinliyor.”
Ada Müzik’ten Bülent Forta ise şöyle diyor:
“Gurbetçiler ve varoşlar dinliyor. Kıvırcık Ali’nin kasetleri şu an en çok satanlar arasında. Özellikle Alevi müziğini ve türküleri arabeske yakın bir formda birleştiren yorumuyla, toplumun en alt kesiminde yaşayan insanlara hitap edebiliyor. Arabeskin Orhan Gencebay, Ferdi Tayfur, Müslüm Gürses gibi yorumcularının giderek ‘modernleşmesi’ ve ezilenlerin yaşam koşullarından uzaklaşmaları Ahmet Kaya gibi protest müziği arabeske yakın formlarda icra eden bir sanatçının ölümü boşluk yarattı. Özellikle Almanya’da ‘gurbetçiler’ arasında Anadolu’da ve varoşlarda bir dinleyici kitlesi yarattı.”
ZÜLFÜ LİVANELİ: KARDEŞİM ALİ DE GİTTİ
Sanatçı Zülfü Livaneli, Vatan gazetesinde 14 Ocak 2011 tarihinde “Ali”
başlığıyla yazdığı yazısında şöyle diyor:
“Sevgili kardeşim Ali de gitti. Yurt
dışında olduğum için cenazesine bile katılamadım. Bu yaz Ege’de bir konserde
birlikte söylemiştik. Kıvrak sazı, hoş sohbeti, yanık sesi artık sadece
kayıtlarda, albümlerde kaldı. Ne uğruna? Yollardaki ihmal, yanlış park etme,
buzlanma, çamur birikintisi gibi olmaması gereken yanlışlar, ihmaller uğruna.
Onur Bayraktar kardeşimizi de yine böyle ihmaller zinciri sonucunda
kaybetmiştik. Barış Akarsu’yu da. Her gün en az bir kere aklıma gelen sevgili
dostum Adnan Kahveci’yi de. Otomobillerin içinde ne çok hayat sönüyor. …/..”
Akşam gazetesinden Burhan Ayeri de 12 Ocak 2011 tarihli köşe yazısında, Kıvırcık Ali’nin kaybına yer verdi. Ayeri; “Genç bir yeteneği kaybettik. THM’nin son dönem protestlerinden Kıvırcık Ali trafik kazası sonucu vefat etti. Türkülerinde söylediği gibi ‘Ciğerimiz yandı’. ‘Isırgan Otu’ olup içimizi dağladı. Allah’tan rahmet, ailesine ve yakınlarına başsağlığı diliyoruz. Kendisini son olarak TRT Müzik’te Turnalar programında canlı olarak izlemiştik” diyor.
YÜKSELİR: SENİN ADIN NEDEN KIVIRCIK ALİ?
Sabah gazetesi yazarlarından Sevilay Yükselir, 14 Ocak 2011 tarihli
köşe yazısında Kıvırcık Ali’ye de yer verir. Yükselir, şunları yazar:
“Tanımazdım yakınen. Ama eşimden dolayı
bilirdim. O çok iyi tanırdı çünkü. ‘Şeker gibidir Ali. Şahane bir şahsiyettir!
Büyük ozandır!’ derdi hep. Birçok kez sahnesini izledim. Bir keresinde masamıza
buyur etmiştik. Sormuştum merakla: ‘Saç yok kafanda neden ön adın Kıvırcık, Ali
Bey?’
Gülmüştü kahkahalarla. “Sen bakma ama
şimdi kel olduğuma ablacağım. Dökülmeselerdi kıvır kıvır olacaklardı!’
Anlatmıştı
uzun uzun mazisini.. Ne çileliydi yaşamı. Çok acımıştım. İçim sızlamıştı
öyküsünü dinlediğimde. Annem verdi acı haberi. İki gözü iki çeşme.. ‘Kıvırcık
ölmüş kızım’ derken sanki evden, aileden birini kaybetmiş gibiydi. Bütün türkü
severler için ayrı bir yeri vardı Kıvırcık Ali’nin.
Nitekim cenazesinde gördüğüm manzara bunun bir ispatıydı. Bağışlarıyla yapılan Avcılar’ın Yeşilkent Mahallesi’ndeki Er Mahmut Cemevi’ne giriş de çıkış da neredeyse mümkün değildi. Kıvırcık’ın türkülerinde kendini bulan sevenleri akın akın gelmişti cenaze törenine. Nasıl bir sevgi seli.. Nasıl bir ağlayış ardından.. Çok üzüldüm. Ama çok! Bir yandan da hayran kaldım tabii.. Genç bir ozanın ardından on binlerce insanın hep bir ağızdan ‘Gurban olam sana Aliiii’ haykırışları ile gözyaşı dökmesi beni çok derinden etkiledi. Allah bütün ozanlara… Bütün saz üstatlarına Kıvırcık gibi uğurlanmak nasip etsin. Güle güle Kıvırcık… Güle güle sana… Ruhun şad olsun kardeşim. Mekanın da cennet…”
İLKNUR: BU NASIL GİTMEK KURBAN OLDUĞUM
Cumhuriyet gazetesi yazarlarında Miyase İlknur da 13 Ocak 2011 tarihinde
“Bu nasıl gitmek kurban olduğum” başlıklı bir yazı yazdı. İlknur, özetle şöyle
dedi:
“Kıvırcık Ali, sık albüm yapan
sanatçılardandı. Kendi solo albümleri dışında diğer sanatçı arkadaşlarının
albümlerine vokalist olarak sesini katardı. O yüzden kendisine ‘milli
vokalistimiz’ diye takılmadan edemezdik. Kıvırcık Ali’nin buna da cevabı
hazırdı: ‘Kurban olduğum ablam, sen de yap bir albüm sana da vokalistlik
yapmazsam namerdim.’
Kıvırcık Ali, kısa süren yaşamında
milyonlarca hayran kitlesine ulaşmayı başardı. Ama önceki gün sabah seherinde
yoldaki buzlanmayı fark edip son model cipinin direksiyonuna hakim olmayı
başaramadı ve genç yaşta aramızdan ayrıldı. Keşke yine o yokluk günlerindeki
gibi otobüs duraklarında saatlerce bekleseydi de o meşum kazaya kurban
gitmeseydi. Kendisi dünyaya gözünü açmadan babasını kaybetmişti. Ne garip şimdi
de eşinin karnındaki bebeği kendisiyle aynı kaderi paylaşacak.”
Hürriyet Kelebek ekinden Cengiz Semercioğlu ise “Kıvırcık da
trafik kurbanı” başlığıyla kaleme aldığı yazısında, karayollarının iyi
yapılmadığına işaret ederek; “Bakın son olarak Türk halk müziğinin en sevilen
isimlerinden Kıvırcık Ali trafik kazasında hayatını kaybetti. Henüz 42
yaşındaydı” diyor.
Milliyet gazetesinde Cem Dizdar da 12 Ocak 2001 tarihinde
köşesinde Kıvırcık Ali’ye yer vermiş:
“Dökülmeden önce kıvır kıvır olan
saçlarından almıştır lakabını herhalde. Hiç tanımadım, ama epey dinledim. Pes
girer dike çıkar, çok bağırırdı. O yüzden aslında benim türkücüm değildi. Lakin
memleketin daha iyi, daha yaşanır bir yer olması için her taşın altına sokardı
elini. ‘Şeref ekmek bulamazken şerefsiz bulur’ diyen sesini taşıyabileceği her
yere taşırdı. Dün sabaha karşı takla atan aracının içinde öldü nam-ı diğer
Kıvırcık Ali, Ali Özütemiz. Geride üzgün bir dünya bıraktı.”
Hürriyet gazetesi yazarlarından Yalçın Bayar, köşesinde “Kıvırcık
Ali’nin cenazesi neden bu kadar kalabalıktı” başlığıyla kaleme aldığı yazısında
şunları söylüyor:
“Bir gecekondu semtinde, halk müziği
sanatçısı Ali Özütemiz’in cenazesi kadar büyük bir kalabalık görmedik.
Avcılar’ın, TEM’e bakan kesimindeki Yeşilkent mahallesinden geçip Er Mahmut
Dede Cemevi’ne ulaşmak mümkün değildi. TEM’e çıkışlar durmuştu. 50 bin kişi
dersek, az söylemiş oluruz. Belki son yıllarda İstanbul’da en büyük cenaze
töreni sayılabilir. Bu mahallede Turhallılar, Zileliler, Niksar ve Erbaalılar
oturuyor; yani Tokatlılar…
Yoksulluk diz boyu.. Yoların
kaldırımları yok. ‘Kıvırcık Ali’ ne kadar seviliyormuş; bunun yanıtını çözmeye
çalıştık.
Başında ‘Hz. Ali’ yazılı bant bulunan
bir genç ‘Ben onun sazına ve Isırgan Otu türküsüne baygınım’ dedi.
Büyükçekmece’den Dr. Ali Şeker, dedi ki;
‘Bir kere soyadı gibi temiz, saygın,
sevilen, dürüst, namuslu, özel kanallara çıkmak için yalakalık yapmayan, herkese
yardımcı olmaya çalışan, sazı sözü bir güzel bir can…’
Cemevi yapılmasına büyük katkı vermiş
Özütemiz.. İki yıl önce CHP‘ye üye olmuş. CHP’de İl başkanlığının devir teslim
töreni cenaze nedeniyle bugün ertelendi. Nebil İlseven ile Berhan Şimşek de
oradaydı. Halk müziği sanatçılarının hemen hepsi oradaydı. Arif Sağ, ‘Genç yaşta kaybı hepimizi yaktı, o
benim kardeşimdi’ dedi. CHP milletvekili Mehmet Sevigen’in ‘İnsanlar arasında
eşitlik sağlayamadık, sosyal demokrasiyi yerleştiremedik, cemevlerini ibadethane
saydıramadık be Alim’ diye özetlenebilecek konuşması nedeniyle binlerce kişi
ağladı.
Ne acıdır ki; ‘Kıvırcık Ali’nin babası
‘Aşık Ali’ de, kendisi doğmadan 37 gün önce motosiklet kazasında ölmüş.
Cenaze İstanbul’daki Alevilerin en büyük buluşmasıydı; sosyolojik gözle de bakmak gerekiyor. Müziği mi, saygınlığı mı etkendi? Gözden kaçmaması gereken bir şey daha vardı; Alevilerin bu ‘toplumsal duruşu’nun arkasında bir mesaj var da ama kime?”
ALİ TEZEL: İŞ KAZASIDIR
“Ali Özütemiz, namı diğer Kıvırcık Ali,
01.10.1999 tarihinde vergi mükellefi olmuş. Bağ-Kur öncesinde bir süre SSK’lı
çalışması bulunmakta olup işçilik sıfatı 05.12.2000 tarihinde sona ermiş. Yasal
olarak, asasında 06.12.2000 tarihinde 4/B yani Bağ-Kur sigortalısı olması
gerekmekle birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu hata ile 01.07.2002 tarihinde tescil
başlatıp, Bağ-Kur kapsamına almış. Kendi hesabına bağımsız çalışması nedeniyle
bu sigortalılık devam ediyor.
5910 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun
13’üncü maddesine göre;
“İş kazası;
a) Sigortalının
iş yerinde bulunduğu sırada,
b) İşveren
tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına
bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c) Bir
işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka
bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d) Bu
kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının “a” bendi kapsamındaki emziren
kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan
zamanlarda,
e)
Sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi
sırasında meydana gelen ve sigortalıya hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen
özre uğratan olaydır.”
Kanundan görüleceği üzere kaza “b)
sigortalı kendi hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle”
kaza meydana geldiği için Kıvırcık Ali iş kazasında vefat etmiştir.
Kıvırcık Ali’nin ölümüne sebep olan olay
iş kazası sayıldığı için, ayrıca geride kalanlara kanunun 20’nci maddesine göre
iş kazası ölüm geliri de bağlanacaktır.
“Madde 20- İş kazası veya meslek hastalığına bağlı nedenlerden ölen sigortalının hak sahiplerine 17’nci madde gereğince tespit edilecek aylık kazancının yüzde 70’i, 55’nci maddenin ikinci fıkrasına göre güncellenerek 34’üncü maddeye göre gelir olarak bağlanır. İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü yüzde 50’nin altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmaması halinde sigortalının almakta olduğu sürekli iş göremezlik geliri, 34’üncü maddeye göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanır. Sigortalı sayılanların hak sahiplerine gelir bağlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, gene sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.”
ÖLÜM AİHM’E TAŞINDI
Kıvırcık Ali’nin can verdiği Tepecik
yolundaki trafik kazasında, İstanbul Valiliği’nin sorumlular hakkında
soruşturma izni vermemesi üzerine, Ali Özütemiz’in eski eşi ve çocukları Eren
ile Ecem Gül, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvuruda bulunarak, 300
bin euroluk tazminat talebinde bulundu.
Bilirkişi raporu Kıvırcık Ali’yi emniyet
kemeri takmadığı ve aşırı hız yaptığı, Karayolları Genel Müdürlüğü Müdürlüğü’nü
ise trafik işaretleri ve levhalarının eksik olması nedeniyle eşit oranda
kusurlu bulmuştu. Bunun üzerine savcılık, Karayolları’ndan, trafik işaret ve
levhalarının konmasında kimlerin kusurlu olduğunun bildirilmesini istedi.
Karayolları isimleri bildirdi. Savcılık ismi geçen sorumlular için İstanbul
Valiliği’nden soruşturma izni istedi. Valilik, soruşturma izni vermeyince iç
hukuk yollarının tükendiği gerekçesiyle Kıvırcık Ali’nin ailesi AİHM’e
başvurdu.
Ailenin avukatı Rezan Epözdemir, 9 Ekim 2012 tarihinde Çağlayan’daki İstanbul
Adliyesi’ne gelerek, iç hukuk yollarının tükenmesi üzerine AİHM başvurduklarını
söyledi. Epözdemir, sanatçının devlet tarafından gerçekleştirilen kusurlu
eylemler neticesinde öldüğünü ve sorumluların korunduğunu belirterek, şunları
söyledi:
“Yolda trafik işareti yok, aydınlatma
yok, kaya tuzu kullanılmamış ve bu mıcır etkisi yapmış. Yol kenarında TIR
dorseleri var. Onlara çarpmamak için rahmetli kazaya maruz kalıyor. Bütün bu
ihmaller zinciri nedeniyle taksirli ölüme sebebiyet vermekten dolayı savcılığa
başvurmuştuk.”
Karayolları Genel Müdürlüğü
yetkilileriyle ilgili ilk polis tutanağında kusurun Özütemiz’de olduğunu ifade
eden Epözdemir, “Akabinde keşif yapıldı, bilirkişiler Karayolları
yetkililerinin de kusurlu olduğunu söylediler.
Sonra İstanbul Teknik Üniversitesi’ne (İTÜ) gitti dosya. İTÜ tanzim
ettiği raporunda yine alt düzeyde Karayolları yetkililerinin de kusurlu
olduğunu belirtti” dedi.
Epözdemir, “Türkiye’de ilk defa taksirle
ölüme sebebiyet vermekten dolayı
Karayolları yetkilileri hakkında dava açılacaktı” diyerek, AİHM’nin birçok kez
mahkum ettiğini söyledi.
Dava açılma aşamasında kamu görevlisi
olan Karayolları yetkilileri için savcılığın izin istediğini anlatan Epözdemir,
“Bölge İdare Mahkemesi itirazımızı reddetti. Böylece savcılık tarafından
takipsizlik kararı verildi. İç hukuk yolu tükenmiş oldu. İç hukuk yolunun
tükenmesinin ardından kamu vicdanı
rahatlamadığı, adalet tecelli etmediği ve ailede hala makul soru işaretleri
olduğu için süreci uluslar arası yargıya intikal ettirdik. Bugün itibariyle
AİHM başvurduk” şeklinde konuştu.
Ailesi tarafından Karayolları Genel
Müdürlüğü aleyhine açılan dava hakkında
“Karayolları Genel Müdürlüğü’nün ihmali var” diyen mahkeme, 294 bin lira
tazminat cezasına hükmetmişti. Ailesi tarafından talep edilen tazminat ise 1
milyon 200 liraydı. Aile bundan sonra AİHM’den verilecek kararı bekleyecek.
Kıvırcık Ali, bugün de mezarı başında anıldı
(Yazı: Süleyman Boyoğlu)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder